De titel verwijst naar vijf producten waarvan de herkomst en de fabricage grote raadsels veroorzaakten en daardoor bij de onwetenden even grote begeerte opwekte. We gaan de geschiedenis volgen van zijde, papier, porselein, glas en kleurstoffen.
De Japonse rok, gemaakt van zijde, was een chique kledingstuk voor de elite van de Amsterdamse burgerij in de zeventiende eeuw. De zijderoute was echter al veel langer in gebruik en voerde langs exotische steden in het verre oosten.
Toen kostbare manuscripten in de middeleeuwse kloosters handmatig werden geschreven en verlucht met miniaturen op perkament, gebruikten de Chinezen al eeuwenlang papier. Alles valt echter in het niet bij de reactie die porseleinen voorwerpen losmaakten toen die voor het eerst het westen van Europa bereikten. Het geheim van het porselein moest en zou doorgrond worden.
Hoewel glas in natuurlijke vorm wordt aangetroffen (zoals obsidiaan dat een vulkanische herkomst heeft) kostte het heel wat tijd en moeite om glazen gebruiksvoorwerpen te maken. Daarvoor moest glas gemaakt worden. Kleurstoffen worden gebruikt om glas te kleuren, kleding te verven, porselein en aardewerk te beschilderen en verf te maken. De zoektocht naar de beste kwaliteit, afhankelijk van de toepassing, was beslist niet eenvoudig.
Wel. Genoeg materiaal om vijf middagen mee door te komen. De geschiedenis van het materiaal en de toepassing ervan staan centraal. Het leuke van dit onderwerp is dat er ook ruimschoots aandacht is voor de toegepaste kunst. En tot in de huidige tijd gaan we dat bezien.